:: u n z e e n :: เยือนลำพูน เที่ยวงานบุญ ‘ตานก๋วยสลาก’

[J][A][A]

~ กลุ่มเมล์อันซีน ~
สาระน่ารู้ รื่นเริง บันเทิงใจ
สมัครรับเมลล์ ไปที่เว็บไซท์ ' http://groups.google.com/group/unzeen '
หรือส่งเมลล์เปล่าไปที่ ' unzeen-subscribe@googlegroups.com '

เยือนลำพูน เที่ยวงานบุญ 'ตานก๋วยสลาก'

 

ถวายไทยทาน ~ กราบพระธาตุคู่เมือง

อีกหนึ่งประเพณีสำคัญของถิ่นล้านนา

ภาคเหนือ มีประเพณีมากมาย

หากคนภาคอื่นได้ไปเยือนแล้ว จะเกิดความประทับใจในการต้อนรับของชาวบ้านชาวเมือง

รวมทั้งการแสดงที่อ่อนช้อย ตลอดจนสีสันของงานที่เน้นหลากหลายสี ดูแล้วน่าสนใจ น่าค้นหายิ่งนัก

สำหรับประเพณีการถวายทานสลากย้อม หรือที่รู้จักกันในชื่อ "ตานก๋วยสลาก" ซึ่งในจังหวัดลำพูน ใ

นปีนี้กำหนดจัดอย่างยิ่งใหญ่ ณ วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร

ในวันเพ็ญเดือน 10 ของทุกๆ ปี ซึ่งในปีนี้ตรงกับวันที่ 26 กันยายน 2550

 

การถวายทานสลากย้อมนี้ ในอดีตเชื่อกันว่าเป็นหน้าที่ของหญิงสาวที่จะพึงทานโดยเฉพาะ

เมื่อหญิงสาวคนใดอายุขัยอยู่ในวัยสาว มีความสามารถพอที่จะทำงานได้

พ่อแม่ก็จะแนะนำให้ลูกทราบถึงหน้าที่ที่หญิงสาวพึงปฏิบัติเป็นเบื้องแรก

คือการเก็บหอมรอมริบเงินทองที่หามาได้ด้วยน้ำพักน้ำแรง เพื่อรักษาไว้ถวายทานสลากย้อม

โบราณกล่าวว่าหญิงใดยังไม่ได้ถวายทานสลากย้อมหญิงนั้นไม่สมควรจะแต่งงาน

ถ้าหญิงใดได้ถวายทานสลากย้อมแล้ว ถือว่าแต่งงานเป็นแม่บ้านแม่เรือนที่ดีได้

เพราะประเพณีทำให้เกิดผลดี คือ เป็นการหัดให้เด็กรู้จักการเก็บหอมรอมริบ รู้จักมัธยัสถ์

ซึ่งต้องใช้เวลาในการเก็บเงินเพื่อทำสลากย้อมประมาณ 4-5 ปี

ซึ่งสิ่งนี้พอที่จะสามารถสร้างนิสัยการเก็บออมให้เกิดขึ้นได้

เมื่อหญิงสาวมีเงินพอที่จะถวายทานสลากย้อมแล้ว

จะเริ่มซื้อของตระเตรียมไว้ทีละเล็กละน้อยตั้งแต่สร้อยคอทองคำ เข็มขัดเงิน

และเครื่องเรือนครบทุกชิ้น นอกนั้นเป็นส้มสุกลูกไม้

โดยเฉพาะกล้วย จะใส่ทั้งเครือ มะพร้าวใส่ทั้งทะลาย และยังมีขนมนมเนยทุกอย่างใส่อีกด้วย

 

ต้นสลากย้อมนิยมทำสูงประมาณ 5-6 วา หรือตั้งแต่ 12 เมตรขึ้นไป

ที่ยอดของต้นสลากย้อม ชาวบ้านมักปักร่มกางไว้ ส่วนตามกลอนและเชิงชายของร่ม

จะห้อยย้อยไปด้วยสร้อยคอ เข็มขัดตลับเงิน และเหรียญเงินประดับประดาอย่างสวยงาม

ขณะที่ลำต้นของสลากย้อมจะใช้ฟางมัดล้อมรอบเพื่อง่ายแก่การปักไม้

สำหรับแขวนผลไม้และสิ่งของต่าง ๆ ตามแต่เจ้าภาพจะปรารถนา

สำหรับการแต่งดานี้จะใช้เวลาร่วมเดือนด้วยการนำกระดาษสีที่นำมาประดับนับเป็นร้อยแผ่น

ที่จะเรียกว่าย้อมสมบูรณ์นั้น จะต้องมีประวัติของเจ้าของสลากอ่านให้คนทั้งหลายฟังด้วย

การเขียนประวัติเจ้าของสลากย้อมนี้ จะต้องไปจ้างผู้ที่มีความชำนาญในการแต่งกลอนพื้นเมืองเป็นผู้แต่ง

โดยเรียกว่า "ครรโลง" ผู้แต่งจะบรรยายด้วยลีลากลอนอันไพเราะ

เล่าถึงชีวประวัติของเจ้าของสลากย้อม นับตั้งแต่เกิดจนถึงปัจจุบัน

ในบทกลอนคือ "ค่าว" หรือ "ครรโลง" นี้ ผู้แต่งจะสอดแทรกคติธรรม ตลกขบขัน

เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ผู้ฟังและเจ้าของสลากย้อม ตามจังหวะที่เหมาะสม

 

ตอนท้ายเป็นคำแผ่บุญและปรารถนาที่เจ้าของสลากย้อมได้ ตั้งไว้ จบลงด้วยครรโลงธรรม

ขณะแต่งดาสลากย้อมในเวลากลางคืน "ครรโลง" นี้จะสามารถช่วยกล่อมบรรยากาศ

ในการแต่งดานั้นเกิดความครึกครื้นขึ้น โดยผู้มีเสียงอันไพเราะของการอ่าน "ครรโลง"

จะมีด้วยกันตั้งแต่ 2-3 คนขึ้นไป ถ้า "ครรโลง" ใครแต่งดีจะมีคนมาอ่านไม่ขาด

เป็นที่เชิดหน้าชูตาแก่เจ้าของสลากย้อมเป็นอันมาก

ฉะนั้นเจ้าภาพจึงเลือกจ้างคนที่มีฝีปากดีจริงๆ แม้ค่าจ้างนั้นจะแพงก็ยอม

เมื่อแต่งดาเสร็จถึงวันถวายทานสลากแล้ว จะมีชาวบ้านมาช่วยกันหามแห่จากบ้านไปสู่วัด

ที่งานถวายทานสลากย้อมโดยจะใช้คนหามอย่างน้อย 12 คน เพราะหนักมาก

การถวายทานก็เหมือนกับการทานสลากภัตโดยทั่วไป

เมื่อสลากย้อมตกแก่พระภิกษุหรือสามเณรรูปใดแล้ว ก่อนประเคนรับพรพระหรือสามเณรรูปนั้น

ต้องหาคนมาอ่านครรโลงของเจ้าภาพจนจบเสียก่อน จึงสามารถประเคนรับพร อันเป็นเสร็จพิธี

ประเพณีถวายทานสลากย้อมนี้ นับได้ว่าเป็นประเพณีของชาวเหนือที่หาดูได้ยาก

จึงขอเชิญชวนผู้สนใจมาร่วมงานประเพณีนี้

ในวันที่ 26 กันยายน ตั้งแต่เวลา 07.00 น. เป็นต้นไป

ณ วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร จังหวัดลำพูน

หากท่านได้มาร่วมงาน นอกจากจะได้บุญกุศลแล้ว ยังได้นมัสการพระธาตุหริภุญชัย

ซึ่งเป็นจอมเจดีย์ 1 ในประเทศไทย รับรองว่ามาเที่ยวงานนี้แล้วจะอิ่มบุญไปอีกนาน


สนับสนุนข้อมูล
สวัสดิ์ ทาใจ/ชาญฤทธิ์ มณีจอม

 

- ที่มา: จันทร์เจ้าขาดอทคอม -

 

 

 

' เคลียร์เมลล์บ๊อกซ์ให้ว่าง เพื่อรับเมลล์ดีๆ แบบนี้ทุกวัน '